Social Design en architectuur

Lianne van Kralingen Lianne van Kralingen
Wiegmann-Klinik, Berlin, Optigrün international AG Optigrün international AG Terrazas
Loading admin actions …

De steeds meer toegenomen aandacht en actie op het gebied van wereldwijde sociale, economische en politieke omstandigheden zou niet mogelijk zijn geweest zonder bijdragen uit de wereld van design en architectuur. Dankzij ontwikkelingen in duurzame, kostenefficiënte en functionele ontwerp- en productietechnieken is er grote vooruitgang geboekt in sociaal opzicht. Dat deze invloed voornamelijk door de kunsten is voortgeholpen is niet verbazend als je bedenkt dat van het kleinste product tot de grootste wolkenkrabber designs in meerdere of mindere mate ons sociaal leven reflecteren of mogelijk maken. Daarnaast zijn veel ontwerpers, kunstenaars en architecten zich bewust van hun invloed en verantwoordelijkheid in dat opzicht en beantwoorden aan de toenemende vraag naar milieuvriendelijk en maatschappelijk verantwoord design. Zo ontstaat en groeit deze ontwikkeling steeds verder en verandert de wereld langzaam dankzij het werk van zulke designs.

Ook steeds meer onder de aandacht is de gebruiker: wat men nodig heeft of wenst in een design wordt steeds meer in aanmerking genomen, zodat bijvoorbeeld vooral in derdewereldlanden praktische problemen en sociale veranderingen van grote invloed zijn op het uiteindelijke design. In de vijf afbeeldingen hieronder zien we sociaal geïnspireerde designs die zowel maatschappelijke problemen als de eindgebruiker op bijzondere manier in het oog houden.

Tijdelijke onderkomens voor tsunami slachtoffers

De winnaar van de Pritzker Prize voor de Architectuur van 2014, Shigeru Ban, staat vooral bekend om zijn vernieuwende designs voor tijdelijke gebouwen en onderkomens. Hier zien we een complex dat ontworpen is voor de slachtoffers van de tsunami in Japan in 2011. Op het eerste gezicht lijken dit gewone, lage appartementengebouwen te zijn, maar we kunnen je vertellen dat deze flats compleet uit scheepscontainers zijn opgebouwd. Zo was het mogelijk snel en eenvoudig een groot aantal goedkope woningen op te bouwen voor gebruik gedurende de lange nasleep van de natuurramp. De dringende behoeften van de slachtoffers is hier op originele wijze in aanmerking genomen en dit ontwerp onderscheidt zich dan ook door functionaliteit en als antwoord op een groot sociaal probleem.

Baanbrekende sociale woningbouw

homify Espacios

Misschien wel de meest invloedrijke architect van de twintigste eeuw, Le Corbusier, is de ontwerper van dit wooncomplex: de Unité d'habitation in Marseille. Als antwoord op de dringende behoefte aan woonruimte na de tweede wereldoorlog werd er veel en snel gebouwd om in dit tekort te voorzien. Zo ontstond dit gebouw dat vele maisonettes biedt zonder aan gemak te verliezen: met maximale lichtinval en een groot, luxe terras op het dak is met behulp van snel en goedkoop beton een indrukwekkend geheel gecreëerd dat nog altijd een belangrijk deel vormt van de stad en nog altijd vele mensen in woonruimte voorziet.

Ecologische verantwoordelijkheid

Dankzij onze groeiende milieubewustzijn en strijd tegen klimaatverandering is ecologisch verantwoord design een snel groeiende ontwikkeling. Architecten en designers hebben nu veel aandacht voor sociale en ecologische aspecten bij het ontwikkelen van hun ideeën en komen steeds opnieuw met innovatieve creaties en uitvindingen die duurzaamheid en milieuvriendelijkheid vooropstellen. Hier zien we een voorbeeld van een groene leefomgeving in de stad Berlijn. Groene daken zien we steeds vaker in de context van ecologisch huisontwerp dankzij de bijzondere isolatie-eigenschappen van een begroeid oppervlak. Wat wij hier dan ook zien is niet alleen een tuin, maar een begroeid oppervlak dat het dak van een kliniek vormt! Dankzij de indrukwekkende energiebesparingen die een begroeiing als deze kan vormen kan de belasting op het milieu drastisch verminderd worden.

Verantwoordelijke materiaalkeuze

Hier zien we een ecologisch verantwoord design op kleinere schaal. Dankzij de toegenomen aandacht voor de uitputting van materialen zijn er grote sprongen gemaakt op het gebied van materiaalinnovatie en recycling. Hier zien we wat er allemaal met het meest bekende recyclingmateriaal (karton) mogelijk is. Door platen karton kruisgewijs in elkaar te schuiven ontstaat een bijzonder stevig en stabiel raamwerk dat, zoals hier te zien, uitstekend geschikt is als meubelstuk. Daarnaast is de impact van transport en verpakkingsmaterialen bijzonder laag dankzij de eenvoud waarmee deze stoel uit elkaar gehaald en weer in elkaar gezet kan worden, waardoor iedere fauteuil bij transport en verhuizing maar een fractie van zijn eigen afmetingen inneemt. Modern en stijlvol is dit een meubelstuk dat bijzonder duurzaam en milieuvriendelijk ontworpen is en meehelpt in de zoektocht naar en toenemend gebruik van hernieuwbare bronnen.

Sociale verandering en het Bauhaus

homify

Op het gebied van design en architectuur heeft het Bauhaus in de jaren '20 de wereld met storm veroverd. Ook nu werkt de invloed van de filosofie van deze stroming door dankzij ideeën op het gebied van sociale verantwoordelijkheid. De ideeën van het Bauhaus, dat als Duitse ontwerpschool met geheel eigen ideeën over het vakgebied begon, waren gestoeld op de notie dat design democratisch behoort te zijn: met aandacht voor de industrie en massaproductie was het voornaamste doel dat design voor iedereen bereikbaar werd. Hierbij was er veel aandacht voor de esthetische waarde maar ook de functie van een object, dat beide in zich behoorde te vervatten en dat ook uit behoorde te stralen. Zo ontstonden eenvoudige, betaalbare, mooie maar vooral ook functionele designs die gericht waren op de eindgebruiker.

Het Bauhaus heeft op deze manier een indrukwekkende bijdrage geleverd aan het ontstaan van onze huidige samenleving waarin duurzame, kwalitatief goede en aantrekkelijke producten nu voor iedereen bereikbaar zijn. Dankzij de ontwikkelingen op het gebied van recycling en energiebesparing is dat nu ook het geval voor ecologisch verantwoord en milieuvriendelijk design. Le Corbusier, zagen we, heeft op zijn eigen manier de wereld van de architectuur significant beïnvloed door zijn functionele ontwerpen die aan de noden van zijn tijd beantwoorden. Deze ontwikkeling is nu op eigentijdse wijze overgenomen door Shigeru Ban en zijn tijdelijke designs. We zijn benieuwd wat er in de toekomst nog meer bedacht gaat worden en mogelijk gemaakt zal worden op het brede gebied van Social Design. We houden jullie op de hoogte!

¿Necesitas ayuda con tu proyecto?
¡Contáctanos!

Destacados de nuestra revista